Alles over het Nederlands elftal

Het Nederlands elftal wist het Europees kampioenschap voetbal slechts één keer te winnen. Desondanks kent dit toernooi door de jaren heen genoeg magische momenten en legendarische wedstrijden voor Oranje, naast de nodige pijnlijke uitschakelingen uiteraard. We gaan in vogelvlucht door de geschiedenis van het Nederlands elftal op het EK heen.

Pas in 1976 nam Oranje voor het eerst deel aan een EK, dat toen nog slechts vier deelnemers kende. In de halve finale verloor Oranje van Tsjecho-Slowakije (3-1 na verlenging), ondanks een doelpunt van Johan Cruijff. In de troostfinale versloeg Nederland Joegoslavië met 3-2, waardoor het derde werd.

Na een teleurstellend EK in 1980 in Italië, waar het Nederlands elftal te maken kreeg met een vroege exit en het niet kwalificeren voor het eindtoernooi in 1984 (onder meer door een discutabele 12-1 zege van Spanje op Malta) werd het EK in 1988 het absolute hoogtepunt in de historie van het Nederlands elftal. Onder leiding van Rinus Michels en met sterren als Marco van Basten en Ruud Gullit speelde Nederland het toernooi van zijn leven. Oranje won de finale met 2-0 van de Sovjet-Unie en werd voor het eerst (en tot nu toe enige keer) Europees kampioen.

Vier jaar later miste uitgerekend Van Basten de beslissende strafschop in de halve finale tegen Denemarken, dat als invaller meedeed aan het toernooi en het EK van 1992 uiteindelijk ook won. Weer vier jaar later verliep het EK in Engeland voor Oranje chaotisch. Er was sprake van onrust binnen de selectie, met verdeeldheid tussen spelersgroepen. En in de kwartfinale werd er verloren van Frankrijk.

De ommekeer kwam in 2000 met het EK in eigen land en België. Met spelers als Bergkamp, Kluivert, Davids en de broertjes De Boer speelde het Nederlands elftal uitstekend voetbal. In de kwartfinale werd Joegoslavië met 6-1 weggeveegd, met vier doelpunten van Kluivert. De halve finale tegen Italië werd legendarisch, maar op de verkeerde manier. Nederland kreeg twee penalty's, maar miste beide. In de strafschoppenserie ging het opnieuw mis en Italië ging door naar de finale. 

Ook op het EK van 2004 werden we in de halve finale tegen het gastland Portugal uitgeschakeld. Oranje speelde dat toernooi degelijk, maar wist nooit echt te imponeren. Zo niet in 2008, toen het Nederlands elftal onder leiding van bondscoach Van Basten het EK ijzersterk begon, met klinkende overwinningen op wereldkampioen Italië (3-0) en Europees kampioen Frankrijk (4-1). Maar in de kwartfinale bleek Rusland onder leiding van Guus Hiddink verrassend te sterk. 

Het EK in 2012 was dramatisch voor Oranje, dat twee jaar eerder nog verliezend WK-finalist was. Ondanks grote namen als Van Persie, Sneijder en Robben verloor het Nederlands elftal alle drie de groepswedstrijden. Het was daarmee een van de slechtste toernooien ooit. Hoewel het altijd nóg slechter kan: vier jaar later (in 2016) wist Oranje zich namelijk voor het eerst sinds 1984 niet te kwalificeren voor een EK. 

Uitgesteld vanwege de coronapandemie was het Nederlands elftal in 2021 weer van de partij. Met drie overwinningen in de groepsfase ging het in de achtste finale meteen mis: Tsjechië verraste Oranje en won met 2-0.

Op het laatste EK, in 2024, startte het Nederlands elftal solide en wist na de groepsfase via zeges op Roemenië en Turkije door te dringen tot de halve finale, waar het stuitte op Engeland. Xavi Simons opende de score vroeg in de wedstrijd met een prachtig schot in de hoek, waarna een discutabele strafschop voor Engeland door Harry Kane werd benut. De wedstrijd leek af te stevenen op verlenging, maar vlak voor tijd maakte invaller Ollie Watkins de winnende treffer voor Engeland. Zo zag het Nederlands elftal voor de vierde keer in 32 jaar tijd een EK-finale in rook opgaan.

Hoewel Nederland het wereldkampioenschap voetbal nooit wist te winnen, heeft het wel een indrukwekkende geschiedenis opgebouwd op het wereldtoneel. Met drie verloren WK-finales en talloze onvergetelijke wedstrijden staat Oranje bekend als een van de beste landen die het mondiale toernooi nog nooit heeft gewonnen. We staan hieronder kort stil bij de prestaties van het Nederlands elftal op de gespeelde WK’s.

Met uitzondering van 1934 en 1938, waar het Nederlands elftal meteen na het verlies van de eerste wedstrijd de koffers kon pakken, begint de WK-geschiedenis van Oranje eigenlijk pas in de jaren zeventig. En hoe! Onder leiding van Rinus Michels en met Johan Cruijff als absolute ster, verbaasde Nederland de wereld op het WK in 1974 met totaalvoetbal. In de groepsfase werd onder andere Argentinië met 4-0 verslagen en ook Brazilië en Oost-Duitsland moesten eraan geloven. In de finale wachtte het gastland: West-Duitsland. Een razendsnel verkregen penalty, nog voordat de Duitsers de bal hadden aangeraakt, leidde tot de 0-1. Het Nederlands elftal leek op weg naar de wereldtitel, maar de Duitsers vochten zich terug en wonnen alsnog met 2-1. 

Vier jaar later haalde Nederland opnieuw de WK-finale, ditmaal in Argentinië. Ondanks een sterke prestatie van spelers als Johnny Rep, Arie Haan en Ruud Krol werd ook deze finale verloren, deze keer met 3-1 na verlenging. Opnieuw was Nederland dichtbij, maar bleef de hoofdprijs buiten bereik.

Hierna volgde een terugval. Oranje wist zich niet te plaatsen voor de toernooien van 1982 en 1986. En ook het WK van 1990 liep uit op een teleurstelling. Na de winst op het EK in 1988 waren de verwachtingen torenhoog, maar werd geen enkele groepswedstrijd gewonnen. In de achtste finale werd van de latere wereldkampioen West-Duitsland verloren.

Op het WK 1994 in de VS speelde Nederland bij vlagen uitstekend voetbal. Oranje haalde de kwartfinale, waarin het met 3-2 verloor van wederom de latere wereldkampioen Brazilië. In 1998 was er een kans op revanche. Na winst in de kwartfinale tegen Argentinië, waarin Dennis Bergkamp een legendarische winnende treffer maakte, stond het Nederlands elftal opnieuw tegenover Brazilië. Dit keer verloren we na strafschoppen.

Een van de grootste teleurstellingen kwam in 2002, toen Oranje zich niet wist te kwalificeren voor het WK in Japan en Zuid-Korea. Hoewel het Nederlands elftal in 2006 door de groepsfase kwam, verloren we in een bikkelharde wedstrijd van Portugal in de achtste finale met 1-0. De wedstrijd telde maar liefst 16 gele en 4 rode kaarten.

Het WK in Zuid-Afrika bracht Nederland opnieuw tot de finale. Onder bondscoach Bert van Marwijk speelde Nederland compact, degelijk en effectief. Met Sneijder in topvorm en Robben gevaarlijk vanaf de flanken werd onder meer Brazilië verslagen. In de finale tegen Spanje hield Nederland lang stand. Robben kreeg een enorme kans om de score te openen, maar faalde oog in oog met Casillas. In de verlenging scoorde Andrés Iniesta de winnende goal (1-0) en Nederland verloor zijn derde WK-finale.

Onder Louis van Gaal begon het WK in 2014 in Brazilië spectaculair met een 5-1 overwinning op titelhouder Spanje. Na overwinningen op Mexico en Costa Rica (na strafschoppen), trof Nederland Argentinië in de halve finale. Na 0-0 volgden strafschoppen en die werden door de Argentijnen beter genomen. De troostfinale werd echter glansrijk gewonnen van Brazilië (3-0), waardoor het Nederlands elftal knap derde werd.

Na een teleurstellende kwalificatiecampagne greep Nederland naast het WK van 2018. Tijdens het WK van Qatar volgde eerherstel. Oranje wist wederom onder Louis van Gaal ver te komen. De kwartfinale tegen Argentinië was een ware thriller. Na een 2-0 achterstand knokte Nederland zich terug dankzij twee doelpunten van Wout Weghorst, waarvan de tweede uit een briljant ingestudeerde vrije trap kwam in de tiende minuut van de blessuretijd. Uiteindelijk verloor Nederland na strafschoppen, wéér tegen Argentinië.

Ronald Koeman is de huidige bondscoach van Oranje. Hij begon zijn tweede termijn als bondscoach in 2023, nadat hij eerder tussen 2018 en 2020 al succesvol was met het Nederlands elftal. Tijdens zijn eerste periode leidde hij Nederland naar de finale van de UEFA Nations League in 2019.

Koeman is een voormalig topverdediger bij onder andere Ajax, PSV, Feyenoord en FC Barcelona. Als speler van het Nederlands elftal heeft hij 78 interlands op zijn naam staan, waarin hij veertien keer wist te scoren. Koeman werd met Oranje in 1988 Europees kampioen, nadat hij in de halve finale tegen West-Duitsland een cruciale strafschop had benut.

Als bondscoach staat Koeman bekend om zijn directe stijl, tactisch inzicht en duidelijke communicatie. Hij hecht veel waarde aan discipline en teamgeest, waarbij hij talentvolle spelers de ruimte geeft om te schitteren.

Onder zijn leiding speelt Nederland een georganiseerde vorm van voetbal, waarbij het traditionele aanvallende positiespel centraal staat. Koeman werkt met een mix van ervaren krachten en jonge talenten, zoals Virgil van Dijk, Frenkie de Jong, Cody Gakpo en Xavi Simons.

Zoals altijd zijn de verwachtingen onder de Nederlandse voetbalfans. Wie droomt er niet van een nieuw succes op een eindtoernooi? Met Koeman aan het roer is de hoop op een tweede Europese titel of eindelijk die felbegeerde wereldbeker weer springlevend.

De huidige selectie van het Nederlands elftal kan steevast rekenen op sterspelers als Virgil van Dijk (aanvoerder), Frenkie de Jong en Memphis Depay, naast vaste krachten als Denzel Dumfries en Tijjani Reijnders. Met uitzondering van Memphis, die in de Braziliaanse competitie te zien is, spelen ze allemaal bij Europese topclubs als Liverpool, FC Barcelona en AC Milan.Hieronder vind je tien wereldberoemde spelers die voor het Nederlands elftal zijn uitgekomen.

Johan Cruijff

Cruijff is een van de grootste voetballers aller tijden. Hij leidde Nederland naar de WK-finale van 1974. Zijn visie, techniek en leiderschap veranderden het voetbal wereldwijd.

Willem van Hanegem

Spelverdeler en motor van het Nederlands elftal in de jaren zeventig. Met een fabelachtig linkerbeen verdeelde en controleerde hij het spel met ogenschijnlijk gemak. 

Marco van Basten

Een van de sierlijkste spitsen ooit. Van Basten werd wereldberoemd met zijn volley in de EK-finale van 1988. Hij was de absolute ster van het Nederlands kampioensteam op dat EK.

Ruud Gullit

De krachtige leider van het Oranje dat in 1988 Europees kampioen werd. Gullit stond bekend om zijn veelzijdigheid, fysieke kracht en charisma.

Frank Rijkaard

Een van de meest complete middenvelders/verdedigers uit zijn tijd. Rijkaard was de stille kracht van het elftal van 1988. Zijn spelinzicht en verdedigende klasse maakten hem onmisbaar.

Ronald Koeman

Een centrale verdediger met een gouden trap. Koeman zette vaak de aanval op gang vanuit de achterhoede en maakte belangrijke doelpunten, onder meer op het EK 1988.

Dennis Bergkamp

De sierlijke technicus die bekendstaat om zijn balbehandeling en geniale doelpunten. Zijn goal tegen Argentinië op het WK 1998 is legendarisch. 

Arjen Robben

Een razendsnelle vleugelspeler met een dodelijke linker. Robben leidde Oranje naar de WK-finale van 2010 en was bepalend op het WK van 2014.

Wesley Sneijder

Recordinternational van Nederland. Sneijder blonk uit op het WK 2010. Hij combineerde spelinzicht met een loepzuiver schot en precisiepasses.

Virgil van Dijk

Aanvoerder Van Dijk is een moderne verdediger met kracht en snelheid. Zijn aanwezigheid geeft Oranje stabiliteit en Van Dijk is uitgegroeid tot dé leider van het huidige Oranje. 

De volgende spelers maakten deel uit van de definitieve selecctie voor de Nations League wedstrijden tegen Spanje op 20 en 23 maart 2025.